ÁGA

Zdaję sobie sprawę, że pierwsze pół godziny seansu może zmęczyć widza, który wcześniej nie widział podobnych filmów. Kto jednak zdecyduje się zostać, to czeka go prawdziwa uczta. Bułgarski reżyser w swoim drugim filmie przedstawia majestatyczny, ujmujący wyglądem krajobraz. Cudownie skrojone zdjęcia, połączone z subtelną muzyką niosą olbrzymie pokłady magii.

A czym/kim jest tytułowa Ága? To córka Sedny i Nanooka, która postanowiła opuścić rodziców i podjęła pracę w kopalni diamentów. Dlaczego to zrobiła? Czy zawiodła ojca, a może zezłościła matkę? Uwierzcie mi, że te pytania są wyłącznie punktem wyjścia do całej historii, ale z biegiem czasu schodzą na dalszy tor.

Ta historia mogłaby wydarzyć się wszędzie – to opowieść o ostatniej rodzinie na Ziemi. Skierowaliśmy obiektyw w stronę tej małej społeczności, czyniąc z niej metaforę. Każdy projekt ma swoją charyzmę. Wybór Jakucji jako miejsca zdjęć był tutaj chyba największym wyzwaniem, jednak ludzie Sakha je unieśli, a jakucka przyroda znakomicie się mu przysłużyła. Kiedy przyjechaliśmy do Jakucka było -42 st. C, a kiedy zaczęliśmy kręcić, termometry zanotowały -30 st. C. Oczywiście mieliśmy odpowiedni sprzęt i nie przypominam sobie żadnych niebezpiecznych momentów na planie. – Milko Lazarov o filmie (cineuropa.org)

Przyznam szczerze, że zwiastun nie zachęcił mnie do obejrzenia filmu. Odniosłam wrażenie, że będzie to raczej sztampowa i mało odkrywcza opowieść o bezgranicznej miłości, która będzie próbować przekonać mnie artystycznymi kadrami i niebanalną muzyką w tle. Jak bardzo się myliłam! To przepiękna, nieśpieszna historia o przemijaniu i szukaniu przebaczenia. Podejście reżysera do tematu budzi podziw, a nam daje ogromne pole do interpretacji poszczególnych rozwiązań, scen i zachowań bohaterów.

Jak już wspomniałam „Ága” nie trafi do serc szerokiego grona odbiorców. Tego typu filmy doceniane są podczas międzynarodowych festiwali filmowych i przez widzów, którzy oczekują od kina czegoś więcej. Ja to w zupełności rozumiem: długie sekwencje, cisza, skupienie na detalach i wszechogarniająca cisza mogą znużyć. Proszę  dajcie jednak szansę Lazarovi. Pozwólcie zabrać się do świata, którego się boicie. Świata samotności. On i Ona to rozbitkowie na zimnym morzu. Żyją razem, a jednak osobno. Estetyka slow cinema czyli nurtu kina artystycznego w tym przypadku opowiada historię o trudnościach w nawiązywaniu relacji z drugim człowiekiem. Doceniam, że scenariusz zmierza do niebanalnej kulminacji. Dzięki temu tak różne światy (rodziców vs. córki) pokazane w filmie tak bardzo do siebie pasują. Paradoks miłości niemożliwej staje się bardziej wiarygodny.

Film Milko Lazarova to kino skromne i poetycko niespieszne, ale bogate w fascynujące, kulturowe detale oraz – przede wszystkim – wielkie emocje. W tę piękną, etnograficzną balladę o autochtonicznych mieszkańcach dalekiej i mroźnej Jakucji wpisana została wzruszająca, kameralna opowieść o konflikcie pokoleń i trudach rodzinnego pojednania. Melancholijna historia o zmierzchu świata prostych wartości i szczerych uczuć uosabianych przez sędziwych Innuitów oraz gaśnięciu ich tradycji i kultury, która przegrywa z tym, co teraźniejsze i nowoczesne, za czym opowiedziała się ich młoda córka. – Kasia with Love

Niecodzienny, zaskakujący i kompletnie zbijający z tropu koncept. Doceniłam psychologiczną subtelność, budowanie dramaturgii i niespieszną pracę kamery. Przez blisko 90. minut nie sposób choćby na moment oderwać się od przedstawionej historii. „Ága” to ujmująca, uniwersalna przypowieść o ludziach, dla których obecność kogoś bliskiego jest ważniejsza niż smartfony, internet i wszędobylski zgiełk.

Maestria nie jest w tym wypadku sztuką dla sztuki, a służy ujawnieniu przykrych prawd XXI wieku. I mocno wierzę w to, że poza rzeczywistością realną, istnieje jeszcze jakiś tajemniczy świat, który dochodzi do głosu w nas samych. Coś poszło nie tak i w trakcie naszej drogi zatraciliśmy umiejętność współgrania z naturą i współgrania z drugim człowiekiem…

Łzy same napływają do oczu, ale chyba potrafimy się jeszcze zatrzymać i wrócić na właściwe tory?

8/10