NIEMIŁOŚĆ

Słowa Kaśki Nosowskiej do piosenki „Misie” z albumu Ho!, są swoistą fabułą najnowszego filmu proroka Andrieja Zwiagincewa. „Niemiłość” 4 marca br., powalczy o Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. Czy tym razem statuetka trafi w ręce rosyjskiego reżysera? Bukmacherzy nie mają wątpliwości.

Ostatnio przeczytałam ciekawy artykuł na temat bezpośredniego związku między miłością, a sukcesem reprodukcyjnym.  Na przykładzie ludu z Tanzanii badacze udowodnili, że zaangażowanie w związek było bardzo dobrym predyktorem liczby dzieci. „Namiętność miała podobny związek z reprodukcją, ale tylko u kobiet. – Jeśli kobieta pożądała partnera, to korzystnie wpływało to na liczbę jej dzieci. A u mężczyzn niekoniecznie. To swoją drogą dobrze świadczy o statusie kobiet w tej społeczności – te wyniki wskazywałyby, że to kobiety decydują o tym, czy para współżyje i kiedy – komentuje prof. Sorokowski.” – źródło.

Namiętność, zaufanie, miłość, reprodukcja. W najnowszym filmie twórcy kontrowersyjnego „Lewiatana”, bohaterów łączy tylko ostatnie słowo. Małżeństwo Żeni i Borysa widnieje wyłącznie na papierze. Jedynym ciężarem, który ich „spaja” jest porażka reprodukcyjna o imieniu Alyosha. Na wstępie nadmienię, iż „Niemiłość” nie jest filmem, adresowanym do przykładnych rodziców i osób o wysokim poziomem empatii.

„Niemiłość” to w przepiękny sposób ukazany pełny wachlarz emocji. Film można traktować jako diagnozę kondycji współczesnego społeczeństwa, ale myślę, że każdy odnajdzie w tym obrazie cząstkę siebie. Scenariusz krąży wokół zniknięcia chłopca i spojrzenia na świat oczami jego rodziców. Ucieczka? Porwanie? A może samobójstwo? Pytań mnóstwo, a ciała/chłopaka brak…

Historia rozpadającej się rodziny, przypomnijmy z lekcji socjologii: podstawowej jednostki społecznej, służy reżyserowi do zbudowania wielopłaszczyznowej przypowieść o końcu świata. Historia szarpie za serce i pozwala wbić pazury w fotel kinowy z bezradności. A to wszystko za sprawą swojej namacalności, realności i brutalności. Tytuł filmu może być rozumiany dwojako. Z jednej strony jest to przeszywający obraz niekochanego chłopca, którego brak miłości sprowadza na skraj rozpaczy. Z drugiej to przede wszystkim postaci rodziców, którym przeszłość i nieprzemyślane decyzje odebrały możliwość bezgranicznego oddania!

Cała historia to błędne koło zimnej obojętności wobec innych ludzi, uczuć, pokoleń. Zwiagincew inteligentnie w swoją fabułę wplata problem zamknięcia się na drugiego człowieka. Wpatrzeni w ekranik mediów społecznościowych, zapominamy o bożym świecie. Przewijamy  palcem pozorne szczęście,  a płynące lajki mają podnieść naszą samoocenę.

„Niemiłość” zachwyca przede wszystkim przemyślaną i logiczną strukturą. Nic nie dzieje się przypadkowo, a doskonała gra duetu: Maryana Spivak – Aleksey Rozin tylko potęguje karykaturalną/patową sytuację.

W miniony weekend, czekając na pociąg weszłam do pobliskiej księgarni i przeczytałam jeden z rozdziałów „Anatomii miłości” autorstwa antropolożki Heleny Fisher.

Nasz mózg jasno pokazuje, że umiemy żyć w stanie permanentnego zakochania mimo długoletniego stażu w związku. Ufamy, angażujemy się, a zakochanie przeradza się w miłość. Aktywne pole brzuszne nakrywki w mózgu, które jest odpowiedzialne za pragnienie i motywację, zapewnia nam huśtawki poziomu dopaminy w organizmie. Mówimy wtedy, że mamy motyle w brzuchu albo czujemy chemię do drugiej osoby. Oczywiście te stany nie są jednakowe dla wszystkich, co świetnie pokazuje reżyser.

Żenia i Borys przez lata nie potrafili utrzymać ognia miłości w związku. Ba! oni nigdy nie czuli tego płomienia bo… nikt ich tego nie nauczył. Jednym się udaje, inni dążą do tego całe życie, ciągle zmieniając partnerów. Tak dzieje się z naszymi bohaterami, którzy chcą więcej i więcej, pozornie udając szczęśliwych. We wszechobecnym pośpiechu często nie chcemy dać szans danemu związkowi. A czasem nie jest problemem nasz ówczesny partner, lecz nasza niemożność porozumiewania.

Zaginięcie Aloszy rozpoczyna długie poszukiwania – symboliczną podróż, która diagnozuje problem w rodzinie bohaterów. Reżyser zaprasza nas w rejs po oceanie własnych emocji. Sprawdza ile możemy wytrzymać: wszechobecną hipokryzję, wyścig szczurów oraz społeczną dulszczyznę.

Akcja znakomitej „Niemiłości” toczy się w świecie pozbawionym uczuć.  Wszystko wskazuje na to, że Zwiagincew kreuje się na proroka XXI wieku, a jego sny obrazują nieunikniony obraz futurystycznej antyutopii. Mam jednak cichą nadzieję, że reżyser niedługo się wybudzi, a przepełniona atmosfera schyłku i rozpadu odejdzie w niepamięć…

9/10